پره رمانتیسم
به معنی "پیش از رمانتیسم" است و مکتبی بود که در بین زمان کلاسیک و رمانتیسم ایجاد گردید.
این مکتب در حقیقت واسطه‌ای بود برای تبدیل مکتب رسمی، خشک و جمود کلاسیک به رمانتیسم. برای رسیدن به دوران اعتلای رمانتیسم،دوره پره رمانتیسم در ادبیات فرانسه ایجاد گردید. آغاز این دوره را از نیمه دوم قرن 18 دانسته‌اند. آغازگر این مکتب را ژان‌ژاک روسو با نوول «هلوئیز جدید» می‌توان دانست. او در این اثر به بررسی یا بیان احساس‌های درونی آدمی و احوال روح انسانی پرداخته که این امر، خود به معنای مخالفت با قراردادهای کلاسیک بود.
«دیده‌رو»، گردآورنده دایره‌المعارف کبیر فرانسه، هم آثاری شبیه به سبک رمانتیسم از خود به جای گذاشته و در حقیقت می‌توان گفت که او نوید ظهور مکتبی جدید را داده است. این حرکت تدریجی تا آغاز قرن نوزدهم ادامه داشت و سرانجام قوانین عقلی خشک و بی‌روح، جای خود را به خواهش‌های دل و تمنیات باطنی سپرد.
بعد از فرانسه این مکتب پا به نقاط دیگر جهان هم گذارد و برای مثال «برناردن دوسن پیر» و «شاتوبریان» از جمله نویسندگانی بودند که موجب گسترش این سبک ادبی گردیدند.
پره‌رمانتیست‌ها برای بیان احساسات جدید در پی سرمشق‌های دیگری بودند و در انگلیس و آلمان ـ که ادبیات آزادتر بود ـ توانستند که فضایی را برای این تمرین بیابند
برخی از پیروان پره‌رمانتیسم:
ادوارد یانگ
توماس‌گری
سالمون گسنر
ولفگانگ گوته
فردریخ شیلاو
ولتر
دیده‌رو
لوئیس مرسیه
قابل ذکر است که رمان نیز در این میان، رفته‌رفته راه خود را باز می‌یابد و نویسندگان به بیان احساسات، واقعیات زندگانی و توصیف زندگی بورژواها می‌پردازند.
رمانتیسم
به معنای خیال‌انگیزی است و چون نویسندگان این شیوه به اندیشه خود جولان و پرواز می‌دادند آن‌ها رمانتیک می‌‌گفتند و پیروان این سبک در نظم و نثر این نام را پذیرفتند، هر چند که در ابتدا، این نام برای تمسخرشان به آن‌ها گفته می‌شد.
اصول و قواعد رمانتیسم:
آزادی: هنرمند باید از فشارهای اجتماعی، قوانین، اخلاق و موهومات بر کنار باشد تا بتواند از ذوق و استعداد خود الهام بگیرد.
شخصیت هنرمند: به جای انتخاب قهرمان از اساطیر و افسانه‌ها، می‌تواند رنج‌ها و خواهش‌های هم‌نوعان خود را بازگو کرد.
رمانتیک در رؤیا و احساس خود خلوت می‌کند و زمان و گذران عمر برای او اندوهی عظیم است.
خیال پردازی: آن‌طور که هست نباید تصور کرد بلکه آن‌طور که باید باشد، تصور کنید که این هم با تخیل، امید و آرزو به دست می‌آید.
افسون سخن: لفظ، تنها، ظرف کلام نیست، بلکه خود فی‌ذاته ارزش دارد.
احترام به دین: در قرن هجدهم غالب نویسندگان، به دین بی‌توجه بودند، اما آن‌ها دین را محترم می‌شمردند.
برخی از پیروان رمانتیسم:
شاتوبریان
مادام دوستال
لامارتین
هوگو
ژرژسان
آلفره دوموسه
الکساندردوما (پدر و پسر)
ریچارد سن
والتر اسکات،
کلریج
لرد بایرون
ویلهلم شلگل
فردریک شلگل
گوته
شیللر
هوفمان
هنریش فن کلاست
هنرش هاینه
ژوکوفسکی
الکساندر پوشکین
لرمانتف
آدام میتسکویچ
رومانزونی
زوریلا
خوزه دواسپرونسداد
کیشفالودی
در تهیه این مجموعه نوشتارها، از "دایره المعارف ادبی، عبدالحسین سعیدیان، انتشارات ابن‌سینا"، "مکتب‌های ادبی، رضا حسینی"، " دروس اختصاصی هنر- جلد اول، علیرضا کوچکی، انتشارات نورین سپاهان اصفهان"، "تقریرات دوره تاریخ هنر" جناب آقای رویین پاکباز و همچنین برخی تحقیقات جناب آقای احمد احمدی بهره برده شده است.
(مهدی رزاقی)
